Hanuman Chalisa with substance only

హనుమాన్ చాలీసా                   అనువాదం శ్రీ  S.K. జయచంద్ర ,  IPS

ప్రార్థన:

అతులిత బలధామం స్వర్ణ శైలాభ దేహం

దనుజ వన క్రుశానుం జ్ఞానినామగ్రగణ్యం 

సకలగుణ నిధానం వానరాణా మధీశం

రఘుపతి ప్రియభక్తం వాతజాతం నమామి

తాత్పర్యము:  అసామాన్య బలస్వరూపుడు,  బంగారు పర్వతము వంటి దేహము గలవాడు, రాక్షస వనాన్ని నశింప జేసిన వాడు, జ్ఞానులలో అగ్రగణ్యుడు, సకల సద్గుణ రాశి, వానర రాజు,  శ్రీరామ భక్తుడు అయిన వాయు పుత్రునికి నమస్కారము.

గోష్పదీ కృత వారాశిం మశకీకృత రాక్షసమ్

రామాయణ మహామాలా రత్నం వందే అనిలాత్మజమ్

తాత్పర్యము:  మహా సముద్రాన్ని గోవు అడుగు వలె దాటి,  రాక్షస సమూహములను  దోమలవలె  వధించిన రామాయణ  మహామాలలోని  రత్నము వంటి వాయు పుత్రునికి నమస్కారము

యత్ర యత్ర రఘునాధ కీర్తనం

తత్ర తత్ర కృత మస్తకాంజలిం

బాష్ప వారి పరిపూర్ణ లోచనం

మారుతిం నమత  రాక్షసాంతకం

తాత్పర్యము:  ఎక్కడెక్క డైతే రామ నామ సంకీర్తన జరుగుతుందో, అక్కడ ఆనంద బాష్పములతో నిండిన కన్నులతో  చేతులు జోడించి నమస్కరిస్తూ  ఉండే  రాక్షసాంతకుడైన మారుతికి నమస్కారము.

శ్రీరామ భక్తాయ హనుమతే నమః

హనుమాన్ చాలీసా ప్రారంభం

దోహా: 

శ్రీగురు చరణ  సరోజ రజ  నిజ మన  ముకుర  సుధార్

బరనౌ  రఘువర  విమల  జసు  జో  దాయక  ఫల  చార్

తాత్పర్యము:  శ్రేయోదాయక మైన గురువుల పాద పద్మముల యొక్క ధూళి తో నా మనస్సు అనెడి అద్దమును శుభ్ర పరచెదను.  ధర్మార్ధ కామ మోక్షము లనెడు చతుర్విధ ఫలముల నిచ్చే శ్రీరామచంద్రుని నిష్కళంక మైన కీర్తిని వర్ణించెదను

దోహా: 

బుద్ధిహీన  తను  జానికే  సుమిరౌ  పవన కుమార్

బల  బుద్ధి  విద్యా  దేహు  మోహి  హరహు  కలేశ  వికార్

తాత్పర్యము:  ఈ దేహము దోష పూరిత మైన దని,  బుద్ధి లేక మరల మరల తప్పులు చేయు నైజము కలదని తెలుసుకొన్న నేను పవన కుమారుడైన హనుమంతుని  స్మరించెదను. మరియు బలమును, బుద్ధిని, జ్ఞానమును నాకిమ్మని, నాయొక్క దుఃఖమును, వికారములను  నిర్మూలించమని  ఆయనను వేడుకొందును.

చౌపాయీలు … 40

1.    జయ  హనుమాన్   జ్ఞాన  గుణ  సాగర

జయ  కపీశ  తిహు(  లోక  ఉజాగర

తాత్పర్యము: సద్గుణములకు, జ్ఞానమునకు సాగరము వంటి వాడు, తనతేజముచే  ముల్లోకములను ప్రకాశింప జేయు వాడు అగు వానర రాజైన హనుమంతునికి జయమగుగాక!

2.    రామదూత  అతులిత  బల ధామా

అంజని పుత్ర   పవనసుత  నామా

తాత్పర్యము:  ఓ   హనుమంతుడా ! నీవు శ్రీ రాముని దూతవు. అతులిత బలశాలివి.  మరియు అంజని  పుత్రుడు,  పవనసుతుడు అను నామములు గలవాడవు.

3.    మహావీర  విక్రమ  బజరంగీ

కుమతి  నివార!  సుమతి  కే  సంగీ

తాత్పర్యము:  హే  హనుమాన్  ! నీవు  మహా వీరుడవు.  దుష్కార్యములను కూడా సులభముగా సాధించు వాడవు  వజ్ర శరీరుడవు. ఓ సాధు మిత్రుడా!  నా దుర్గుణములను నిర్మూలించుము.

4.   కాంచన  వరణ  విరాజ  సువేసా

కానన  కుండల  కుంచిత  కేశా

తాత్పర్యము: ఓ మహావీరా ! నీవు బంగారు వర్ణముతో శోభిల్లు వాడవు.  చక్కని రూపము, అలంకారములు మరియు చెవులకు కుండలములు, ఉంగరాల జుట్టు గల వాడవు.

5.   హాథ  వజ్ర  ఔర్ ధ్వజా  విరాజై

కాంధే మూంజ జనేవూ సాజై

తాత్పర్యము: నీ చేతులలో వజ్రాయుధము వంటి గద మరియు జెండా విరాజిల్లుచుండును.  మరియు భుజము పై మూంజ అను గడ్డి తో చేసిన జంధ్యము సదా అలంకరింపబడి యుండును.

6.   శంకర  సువన  కేసరీ  నందన

తేజ  ప్రతాప  మహా  జగ  వందన

తాత్పర్యము: నీవు సాక్షాత్తు శంకరుని అవతారము మరియు కేసరీ నందనుడవు.  నీ తేజో పరాక్రమముల వలన సమస్త ప్రపంచము చేత పూజింప బడువాడవు.

7.   విద్యావాన  గుణీ  అతి  చాతుర

రామ  కాజ  కరివేకో  ఆతుర

తాత్పర్యము:  నీవు సూర్యుని నుండి సమస్త విద్యలను అభ్యసించిన వాడవు, సద్గుణ స్వరూపుడవు;  కార్య నిర్వహణలో గొప్ప చాతుర్యము గలవాడవు. మరియు రామ కార్యమును నిర్వహించుటకు అత్యంత ఆత్రుత పడుచుందువు

8.   ప్రభు  చరిత్ర  సునివే కో రసియా

రామ  లఖన  సీతా మన బసియా

తాత్పర్యము:  ఓ హనుమా !  నీ  ప్రభువైన రాముని చరిత్రను వినుచు  పులకించి పోతావు. మరియు  సీతారామ లక్ష్మణులను నీ హృదయములో నివసింప జేసిన వాడవు

9.   సూక్ష్మ రూప  ధరి  సియహి(  దిఖావా

వికట  రూప  ధరి  లంక  జరావా

తాత్పర్యము:  ఓ హనుమా !  నీవు సూక్ష్మరూపమును ధరించి  అశోక వనములో సీతాదేవిని దర్శించావు. తరువాత  మహా కాయుడవై  లంకను దహించావు.                        10.  భీమరూప  ధరి  అసుర  సంహారే

రామచంద్రకే  కాజ  సంవారే

తాత్పర్యము:  ఓ హనుమా !  తరువాత నీవు, భయంకర రూపముతో రాక్షస సంహారము చేసి, రామ కార్యమును నిర్వర్తించావు

11. లాయ  సజీవన  లఖన  జియాయే

శ్రీ  రఘువీర  హరషి  ఉర  లాయే

తాత్పర్యము:  ఇంద్రజిత్తు తో  యుద్ధము చేసి, లక్ష్మణుడు మూర్ఛ పోగా  నీవు  సంజీవని పర్వతాన్ని తెచ్చి అతనిని జీవింప జేశావు. అప్పుడు శ్రీరామచంద్రుడు సంతోషముతో నిన్ను ఆలింగనం చేసుకున్నాడు.

12. రఘుపతి   కీన్హీ   బహుత  బడాయీ

 తుమ  మమ  ప్రియ  భరత హి  సమ  భాయీ

తాత్పర్యము: అంతే కాదు.  శ్రీరామచంద్రుడు నిన్ను ఎంతో  మెచ్చుకొన్నాడు.  మరియు నీవు నా ప్రియ సోదరుడు భరతునితో  సమానము అని గౌరవించాడు.

13. సహస  వదన  తుమ్హరో  యశ గావై(

 అస కహి శ్రీపతి  కంఠ లగావై(

తాత్పర్యము: “వేయి పడగలు గల ఆదిశేషుడు నీ యశస్సును కీర్తించు గాక!”   అంటూ శ్రీరామచంద్రుడు నిన్ను ఆలింగనం చేసుకున్నాడు.

14. సనకాదిక   బ్రహ్మాది  మునీశా

 నారద  శారద  సహిత  అహీశా

తాత్పర్యము: సనక సనందనాది ఋషులు, బ్రహ్మ, సరస్వతి, నారదుడు, ఆదిశేషుడు ఇత్యాదులు నీ యశస్సును కీర్తించలేరు.

15. యమ కుబేర  దిక్పాల  జహా(  తే

 కవి కోవిద కహి సకై  కహా(  తే

తాత్పర్యము: హే హనుమా!  యముడు, కుబేరుడు ఇత్యాది దిక్పాలకులు మొదలు కొని, కవి పండితుల వరకు ఎక్కడ నీ గొప్పదనము కీర్తించ గలరు ?

16. తుమ ఉపకార  సుగ్రీవహి(  కీన్హా

 రామ మిలాయ  రాజపద  దీన్హా

తాత్పర్యము: నీవు సుగ్రీవునకు రామునితో  స్నేహము కలిపి, గొప్ప ఉపకారము చేసావు. మరియు అతడికి రాజ్య సింహాసనము తిరిగి ఇప్పించావు.   

17. తుమ్హరో  మంత్ర  విభీషణ  మానా

 లంకేశ్వర  భయే  సబ  జగ  జానా

తాత్పర్యము:  విభీషణుడు నీ సలహాను పాటించి, రామ భక్తుడై చివరకు లంకేశ్వరు డైనట్లు ప్రపంచ మంతట తెలియును. నీ మంత్రాంగము అంత గొప్పది

18. యుగ  సహస్ర  యోజన  పర  భానూ

 లీల్యో  తాహి  మధుర  ఫల జానూ

తాత్పర్యము:  ఓ హనుమా! నీవు బాల్యమునందు అనేక వేల యోజనముల దూరములో నున్న సూర్యుని చూసి ఎర్రని మధుర ఫలమనుకొని మింగబోయావు. 

19. ప్రభు  ముద్రికా  మేలి  ముఖ  మాహీ(

 జలధి  లాంఘి  గయే  అచరజ  నాహీ(

తాత్పర్యము:  శ్రీరాముడు గుర్తుగా ఇచ్చిన ముద్రికను నోటి యందు ఉంచుకొని సముద్రాన్ని లంఘించి లంకకు వెళ్లావు. ఇందులో  ఏమాత్రము ఆశ్చర్యము లేదు.

20. దుర్గమ  కాజ  జగత  కే  జేతే

 సుగమ  అనుగ్రహ  తుమ్హరే  తేతే

తాత్పర్యము:  ప్రపంచములోని ఎటువంటి అసాధ్య కార్యములు అయినా, నీ అనుగ్రహము వలన సులభముగా నెరవేరును

21. రామ  దువారే   తుమ  రఖవారే

 హోత న  ఆజ్ఞా   బిను  పైసారే

తాత్పర్యము:  శ్రీరామ చంద్రుని ద్వారానికి నీవే రక్షకునివి. నీ అనుమతి లేనిదే ఎవరూ లోనికి  అడుగు పెట్టలేరు

22. సబ సుఖ లహై తుమ్హారీ శరనా 

     తుమ రక్షక  కాహూ కో డరనా

తాత్పర్యము:  నిన్ను శరణు జొచ్చిన వారు సర్వ సౌఖ్యములు అనుభవిస్తారు.  నీవే సంరక్షకునిగా వున్నప్పుడు ఇంక భయము దేనికి?

23. ఆపన  తేజ  సమ్హారో  ఆపై

     తీనో(  లోక  హాంక  తే  కాంపై

తాత్పర్యము:  నీ తేజస్సుని, పరాక్రమాన్ని నీవు తప్ప మరెవరూ అదుపు చేయలేరు.  నీవు హుంకరిస్తే చాలు ! మూడు లోకములు వణుకుతాయి.

24. భూత  పిశాచ  నికట  నహి(  ఆవై

     మహావీర!  జబ  నామ  సునావై

తాత్పర్యము:  ఓ మహావీరా !  నిన్ను స్మరిస్తే చాలు ! భూత పిశాచములు దగ్గరకు కూడా రావు.

25. నాశై  రోగ  హరై  సబ  పీరా

     జపత  నిరంతర  హనుమత  వీరా

తాత్పర్యము:  మహా వీరుడైన హనుమంతుణ్ణి నిరంతరమూ జపిస్తే,  సర్వ  రోగములు నాశన మౌతాయి. మరియు  సకల బాధలూ తొలగి పోతాయి.

26. సంకట  సే  హనుమాన  ఛుడావై

     మన  క్రమ  వచన  ధ్యాన  జో  లావై

తాత్పర్యము:  హనుమంతుని త్రికరణ శుద్ధిగా ఎవరు ధ్యానిస్తారో, వారిని హనుమంతుడే సంకటముల నుండి విడిపిస్తాడు

27. సబ  పర  రామ  తపస్వీ  రాజా

     తిన కే కాజ  సకల తుమ సాజా

తాత్పర్యము: ఏ తపస్వులు లేదా భక్తులు రాముని మాత్రమే రాజుగా భావించి కొలుస్తారో, వారందరి కార్యములు నీవు చక్క బెడతావు     

28. ఔర  మనోరథ  జో  కోయి  లావై

     సోయి   అమిత  జీవన  ఫల  పావై

తాత్పర్యము:  నీ భక్తులు ఇతర మైన  ఏ కోరికలతో నిన్ను అర్చించినా, వాటిని నీ దయ వలన సాధించి దీర్ఘాయువు, చివరకు మోక్షమును పొందుదురు

29. చారో( యుగ  ప్రతాప  తుమ్హారా

     హై పరసిద్ధ  జగత  ఉజియారా

తాత్పర్యము:  హే హనుమా!  నాలుగు యుగముల లోను నీ ప్రతాపము ప్రసిద్ధమే!  మరియు ప్రపంచమంతా నీ కీర్తి అనే వెలుగు వ్యాపిస్తుంది

30. సాధు సంత   కే తుమ  రఖవారే

     అసుర  నికందన!  రామ  దులారే

తాత్పర్యము:  హే అసుర సంహారీ !  రామునికి ప్రియ భక్తుడా ! సాధువులు, సన్యాసులకు నీవే రక్షకుడవు.

31. అష్ట  సిద్ధి  నవ  నిధి  కే దాతా

     అస వర  దీన్హ  జానకీ  మాతా

తాత్పర్యము:  సీతా దేవి వరము వలన  అష్ట సిద్ధులు, నవ నిధులు నీ భక్తులకు నీవు ఇయ్యగలవు. 

32. రామ  రసాయన  తుమ్హరే  పాసా

     సదా  రహో  రఘుపతి  కే  దాసా

తాత్పర్యము:  హే హనుమా! రామ నామ మనే రసాయనము నీ వద్దనే ఉన్నది.  నీవెప్పటికీ  శ్రీరామ చంద్రుని దాసుడవే!

33. తుమ్హరే  భజన  రామ  కో  పావై

     జన్మ జన్మ  కే  దుఃఖ  బిసరావై

తాత్పర్యము:  నిన్ను భజించడము  ద్వారా రాముని పొందవచ్చును,  మరియు జన్మ జన్మాంతరముల దుఃఖము తొలగి పోవును

34. అంత  కాల  రఘుపతి  పుర  జాయీ

     జహా(  జన్మ  హరి  భక్త  కహాయీ

తాత్పర్యము:  నిన్ను భజించి నీ భక్తులు అవసాన కాలములో రామ సన్నిధిని పొందు తారు.  అక్కడ హరి భక్తులని పిలువబడతారు 

35. ఔర  దేవతా  చిత్త  న  ధరయీ

     హనుమత  సేయి  సర్వ  సుఖ  కరయీ

తాత్పర్యము:  వేరు దేవతలను చింతించక పోయినా ఒక్క హనుమంతుని సేవ సర్వ సుఖములను సమకూరుస్తుంది 

36. సంకట  కటై  మిటై  సబ  పీరా

     జో సుమిరై  హనుమత  బల వీరా

తాత్పర్యము:  ఎవరు మహా వీరుడైన  హనుమంతుణ్ణి  స్మరిస్తారో, వారి అన్ని కష్టములు, బాధలు తొలగిపోవును

37. జై జై జై హనుమాన!  గోసాయీ!

     కృపా కరహు  గురుదేవ  కీ  నాయీ

తాత్పర్యము:  ఓ  హనుమంతుడా ! సాధు పుంగవుడా!  నీకు జయమగు గాక!  గురు దేవుని వలె మాపై దయ చూపించుము.

38. జో శత వార పాఠ కర్  కోయీ

      ఛూటహి బంది  మహాసుఖ  హోయీ

తాత్పర్యము:  ఎవరు నూరుసార్లు హనుమాన్ చాలీసాను చదువుతాడో వాడెవరైనా సరే, బంధితుడు బంధన విముక్తుడౌతాడు మరియు మహాసుఖము పొందుతాడు;   (లేదా) ఇహపరమైన బంధనములు తొలగి మోక్షమనే మహా సుఖాన్ని పొందుతాడు 

39. జో యహ పఢై  హనుమాన్ చాలీసా

     హోయ సిద్ధి  సాఖీ గౌరీశా

తాత్పర్యము:  ఎవరు ఈ  హనుమాన్ చాలీసాను (భక్తితో) పఠిస్తారో  వారికి పార్వతీ పరమేశ్వరుల సాక్షిగా  సిద్ధి లభిస్తుంది.

40. తులసీదాస  సదా  హరి  చేరా

     కీజై  నాధ! హృదయ  మహ(   డేరా

తాత్పర్యము:  ఈ హనుమాన్ చాలీసాను రచించిన తులసీదాసు ఎల్లప్పుడూ హరికి శిష్యుడే.  కనుక  హే నాధా! శ్రీరామా! నా హృదయాన్ని సదా నీ నివాస స్థానముగా చేసికొనుము.

దోహా:

పవనతనయ!  సంకట  హరణ!  మంగళ  మూరతి  రూప్

రామ  లఖన  సీతా  సహిత  హృదయ  బసహు  సుర  భూప్

తాత్పర్యము:  హే వాయు పుత్రా!  సంకట హరణా!  దేవతలకు రాజైన, విష్ణు స్వరూపుడైన రాముని తోనూ, సీతా, లక్ష్మణుల తోనూ నా హృదయములో నివసించుము. 

రామ లక్ష్మణ జానకీ;  జై బోలో హనుమాన్ కీ

*** హనుమాన్ చాలీసా  సమాప్తం ***